Mielec, dnia: 14.08.2024 r.

STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH W DUSZPASTERSTWIE

w parafii pw. Trójcy Przenajświętszej w Mielcu

W przypadku zaistnienia działań niepożądanych zgłoszenia można dokonać u:

Delegata Biskupa Tarnowskiego ds. wykorzystywania seksualnego osób małoletnich:

- ks. dr hab. Bogdan Węgrzyn - tel. 14 632 05 85; 694 595 286.

Kapłanów wyznaczonych do pomocy ofiarom wykorzystania oraz ich rodzinom:

- ks. dr Adam Nita (proboszcz parafii katedralnej w Tarnowie) - tel. 14 621 45 01,

- ks. dr Jan Gębarowski (proboszcz kolegiaty w Wojniczu) - tel. 14 679 05 91.

W parafii informacje w tym względzie, należy niezwłocznie przekazać bezpośrednio:

- ks. proboszcz Janusz Adamczyk – tel. 501122343.

Pomocą służą także osoby zaufania z Parafialnego zespołu ds. Prewencji:

- P. Renata Łachut – tel. 665710707

- P. Agnieszka Kubik – tel. 604955492.

Rozdział 1 - Postanowienia i definicje ogólne

Celem Standardów ochrony małoletnich w duszpasterstwie w parafii pw. Trójcy Przenajśw. w Mielcu jest zapewnienie dzieciom i młodzieży harmonijnego rozwoju we wspólnocie parafialnej w warunkach poczucia bezpieczeństwa, akceptacji i wzajemnego szacunku.

Objaśnienie terminów:

• Osoby, ich role i funkcje w Kościele

ksiądz – duchowny chrześcijański posiadający święcenia kapłańskie.

kapłan – osoba, która spełnia w imieniu wspólnoty religijnej funkcje kultowe i rytualne.

duchowieństwo, kler – biskupi, księża i diakoni.

osoby konsekrowane – osoby, które poświęcają życie Bogu. Łączy je konsekracja, która wiąże się ze złożeniem Bogu ślubów czystości oraz również ubóstwa i posłuszeństwa, choć zależy to od formy życia konsekrowanego. Należą do nich członkowie stowarzyszeń zakonnych oraz świeckie osoby konsekrowane.

osoba świecka – członek Kościoła katolickiego i personel Kościoła inny niż biskupi, księża, diakoni i osoby zakonne.

biskup – biskup lub arcybiskup diecezjalny, ordynariusz ordynariatu i prałat Prałatury Personalnej Kościoła łacińskiego oraz hierarcha Kościołów wschodnich.

proboszcz – mianowany przez biskupa duszpasterz i zarządca parafii.

personel kościelny – duchowny, osoba zakonna lub inna osoba zatrudniona przez Kościół na podstawie umowy, podwykonawstwa, dobrowolnie lub nieodpłatnie.

szafarz nadzwyczajny Komunii Świętej – osoba wyznaczona do udzielania Komunii Świętej, gdy zabraknie odpowiedniej liczby szafarzy zwyczajnych.

wolontariusz – osoba, która na rzecz danej grupy społecznej, dobrowolnie i bezpłatnie świadczy pracę wykraczającą poza związki rodzinno-koleżeńsko-przyjacielskie. Określenie „bezpłatna” nie oznacza „bezinteresowna”, lecz „bez wynagrodzenia materialnego”.

organizator wyjazdu – osoba/podmiot uprawniony do organizacji wyjazdu dzieci – parafie, wspólnoty religijne, placówki, przedsiębiorcy podlegający ustawie o usługach turystycznych, osoby fizyczne, osoby prawne i jednostki nieposiadające osobowości prawnej.

• Organizacja posługi Kościoła:

diecezja – diecezja, archidiecezja, ordynariat lub prałatura personalna Kościoła łacińskiego.

parafia – określona wspólnota wiernych, utworzona na sposób stały w Kościele, nad którą pasterską pieczę, pod władzą biskupa diecezjalnego, powierza się proboszczowi.

duszpasterstwo, w tym duszpasterstwo parafialne – sytuacja, w której jedna osoba jest odpowiedzialna za dobro drugiej lub za wspólnotę wyznaniową. Obejmuje celebrowanie liturgii, zapewnienie porad i wsparcia duchowego, edukację, poradnictwo, opiekę medyczną i pomoc w potrzebie. Również wszelka praca polegająca na nadzorze lub wychowaniu dzieci jest dziełem duszpasterskim (schola, PDDM, LSO, DSM, AWM).

duszpasterstwo poza parafialne – duszpasterstwa, wspólnoty, grupy gromadzące młodych ludzi (młodzież licealna, studenci, młodzi dorośli), w tym wolontariaty, wakacyjne spotkania młodych (organizowane przez zakony, wspólnoty), festiwale, rekolekcje, wspólnoty różnych stanów, pielgrzymki piesze, pielgrzymki autokarowe, środowiska harcerskie. Dzieła, które mogą działać przy parafiach, ale mają struktury poza parafialne.

• Dzieci i osoby bezbronne:

dziecko – osoba poniżej 18 roku życia.

małoletni – w rozumieniu polskiego prawa cywilnego osoba, która nie ukończyła 18 lat lub nie zawarła małżeństwa.

nieletni – w rozumieniu prawa karnego osoba, która w momencie popełnienia czynu zabronionego nie ukończyła 17 roku życia.

wiek bezwzględnej ochrony – wiek niższy niż wiek zgody. Czynność seksualna z osobą w wieku ochronnym jest czynem zabronionym (wykorzystaniem seksualnym), a osoba dopuszczająca się jej lub doprowadzająca do niej podlega odpowiedzialności karnej. Obecnie w Polsce wiek ten wynosi 15 lat.

dziecko wykorzystane seksualnie – każde dziecko w wieku bezwzględnej ochrony, jeśli osoba dojrzała seksualnie, czy to przez świadome działanie, czy też przez zaniedbywanie swoich społecznych obowiązków lub obowiązków wynikających ze specyficznej odpowiedzialności za dziecko, dopuszcza się zaangażowania dziecka w jakąkolwiek aktywność natury seksualnej, której intencją jest zaspokojenie osoby dorosłej.

opiekun – osoba sprawująca pieczę nad dzieckiem, uprawniona do reprezentacji dziecka oraz posiadająca władzę prawną do dbania o interesy osobiste i majątkowe innej osoby (rodzic, rodzic zastępczy lub osoba uprawniona przez rodzica).

zgoda opiekuna – zgoda rodziców albo zgoda opiekuna, rodzica zastępczego lub opiekuna tymczasowego. Jednak w przypadku braku porozumienia między rodzicami dziecka należy poinformować rodziców o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd rodzinny (orzeczenie sądu opiekuńczego zastępuje zgodę rodziców).

osoba dorosła bezbronna (zgodnie z art. 1 ust. 2 b) Vos Estis Lux Mundi) – każda osoba znajdująca się w stanie niepełnosprawności, upośledzeniu fizycznym lub psychicznym albo pozbawiona wolności osobistej, która w rzeczywistości, nawet sporadycznie, ogranicza ich zdolność zrozumienia, chęci lub przeciwstawienia się przestępstwu w inny sposób.

• Osoby dramatu skrzywdzenia:

osoba pokrzywdzona – osoba fizyczna lub prawna, której dobro prawne zostało bezpośrednio naruszone lub zagrożone przez przestępstwo (art. 49 §1 K.P.K.).

osoby pokrzywdzone przemocą w rodzinie – osoby najbliższe, inne osoby pozostające w stałym lub przemijającym stosunku zależności od osoby stosującej przemoc (zgodnie z art. 115 §11 Ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie).

skarżący – każda osoba składająca skargę, która może zawierać zarzut, podejrzenie, obawę lub zgłoszenie naruszenia prawa.

pozwany – osoba, na którą złożono skargę.

oskarżony – osoba, której postawiono zarzuty karne.

przestępca seksualny – osoba, która przyznała się do wykorzystania seksualnego lub której odpowiedzialność za wykorzystanie została orzeczona przez właściwy sąd (także kościelny).

• Różne formy przemocy:

uwikłanie – każda relacja, w której ktoś doświadcza strachu, lęku, poczucia winy, krzywdy, frustracji, poniżenia, zniewolenia, zależności, dominacji, nieszczerości, braku autentyczności, przemocy emocjonalnej, fizycznej, seksualnej czy ekonomicznej.

nadużycie – postępowanie lub czyn niezgodny z przyjętymi normami postępowania (nadużywać oznacza użyć ponad miarę oraz wykorzystać coś w niewłaściwy sposób - SJP).

nadużycie władzy – nadużycie stanowiska, funkcji lub obowiązku w celu wykorzystania innej osoby. Może przybierać różne formy i obejmować sytuacje, w których dana osoba ma władzę nad inną osobą na mocy swojego związku (np. pracodawca i pracownik, nauczyciel i uczeń, trener i sportowiec, rodzic lub opiekun i dziecko, duchowny/osoba zakonna i parafianin) i wykorzystuje tę władzę na swoją korzyść.

przemoc duchowa – odwoływanie się do przekonań religijnych i wiary osoby w celu wyrządzenia jej szkody. Może mieć negatywny wpływ na duchowość osoby poszkodowanej, zwłaszcza gdy dopuszcza się jej osoba posiadająca duchowy autorytet i zaufanie w Kościele.

przemoc domowa – jednorazowe lub powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa i dobra osobiste osób, w szczególności narażające na niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia, naruszające godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym wolność seksualną, powodujące szkody na zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą (według art. 2 Ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie).

zaniedbanie (wobec osoby dorosłej) – niezapewnienie przez opiekuna środków niezbędnych do życia osobie, którą się opiekuje.

przemoc wobec osób starszych – pojedyncze lub powtarzające się działanie lub brak odpowiedniego działania, mające miejsce w jakimkolwiek związku, w którym oczekuje się zaufania, które powoduje krzywdę lub cierpienie starszej osoby.

przemoc emocjonalna (dorośli) – forma przemocy mająca miejsce w bliskich związkach. Definiowana jest jako molestowanie, które ma miejsce, gdy dana osoba jest poddawana zachowaniu mającemu na celu jej kontrolowanie, z zamiarem wyrządzenia jej krzywdy emocjonalnej lub strachu, poprzez manipulację, izolację lub zastraszanie.

bullying – znęcanie, zastraszanie, prześladowanie werbalne, społeczne, a także fizyczne.

gaslighting – przemoc psychiczna polegająca na manipulowania drugą osobą w taki sposób, że ofiara przemocy z czasem przestaje ufać swoim osądom, staje się zdezorientowana, zalękniona i traci zaufanie do swojej pamięci czy percepcji. Jeśli manipulacja jest stosowana stale i metodycznie, może w końcu doprowadzić do tego, że ofiara zacznie kwestionować swoje zdrowie psychiczne. W ten sposób manipulator przejmuje nad nią całkowitą kontrolę.

grooming (wobec dorosłego) – zachowania mające na celu izolację osoby, uczynienie jej zależną, skłonną do zaufania i bardziej podatną na agresywne zachowanie.

seksizm – uprzedzenie lub dyskryminacja ze względu na płeć.

seksualizacja – proces, w wyniku którego wartościowanie drugiej osoby oraz siebie samego/samej dokonywane jest przez poczucie atrakcyjności seksualnej, uprzedmiotowienie osoby pod względem seksualnym lub narzucanie seksualności w niewłaściwy sposób.

cyberprzemoc – przemoc z użyciem technologii informacyjnych i komunikacyjnych – komunikatorów, czatów, stron internetowych, mediów społecznościowych, blogów, SMS-ów, MMS-ów. Może mieć formę wulgarnych wiadomości, obraźliwych komentarzy (hejt, trolling), rozpowszechniania zdjęć ukazujących dziecko w niekorzystnym świetle, zastraszania, śledzenia (cyberstalking), ujawniania tajemnic (outing) itp.

• Formy przemocy wobec dziecka:

przemoc wobec dzieci – wszelkie formy złego traktowania fizycznego i/lub emocjonalnego, wykorzystywania seksualnego, zaniedbania lub niedbałego traktowania, wyzysku komercyjnego lub innego, skutkujące rzeczywistą lub potencjalną szkodą dla zdrowia, przetrwania, rozwoju lub godności dziecka w kontekście relacji odpowiedzialności, zaufania lub siły. Dzieli się powszechnie na 5 podtypów: przemoc fizyczna, znęcanie się psychiczne, emocjonalne, zaniedbanie, narażenie na przemoc w rodzinie, wykorzystywanie seksualne. W kontekście Kościoła katolickiego ważne jest także uwzględnienie przemocy duchowej.

przemoc fizyczna - przemoc, w wyniku której dziecko doznaje fizycznej krzywdy lub jest nią potencjalnie zagrożone. Krzywda ta następuje w wyniku działania bądź zaniechania ze strony rodzica lub osoby odpowiedzialnej za dziecko, lub której dziecko ufa, bądź która ma nad nim władzę. Przemoc fizyczna może być czynnością powtarzalną lub jednorazową.

przemoc psychiczna/emocjonalna to przewlekła, niefizyczna, szkodliwa interakcja wobec dziecka, obejmująca zarówno działania, jak ich brak; m.in. niedostępność emocjonalną, zaniedbywanie emocjonalne, relację z dzieckiem opartą na wrogości, obwinianiu, odrzucaniu, nieodpowiednie rozwojowo lub niekonsekwentne interakcje z dzieckiem, niedostrzeganie lub nieuznawanie indywidualności dziecka i jego granic psychicznych.

zaniedbywanie dziecka - chroniczne lub incydentalne niezaspokajanie jego podstawowych potrzeb fizycznych/psychicznych i/lub nierespektowanie jego podstawowych praw, powodujące zaburzenia jego zdrowia i/lub trudności w rozwoju. Dochodzi do niego w relacji dziecka z osobą, która jest zobowiązana do opieki, wychowania, troski i ochrony dziecka.

narażenie na przemoc w rodzinie – forma psychicznego znęcania się nad dzieckiem, w której dziecko jest obecne – słyszy lub widzi – gdy inny członek rodziny doświadcza przemocy fizycznej, psychicznej lub seksualnej albo widzi szkody wyrządzone osobom lub mieniu w wyniku agresywnego zachowania członka rodziny.

wykorzystywanie seksualne dziecka – to włączanie dziecka w aktywność seksualną, której nie jest ono w stanie w pełni zrozumieć i udzielić na nią świadomej zgody i/lub na którą nie jest dojrzałe rozwojowo i nie może zgodzić się w ważny prawnie sposób i/lub która jest niezgodna z normami prawnymi lub obyczajowymi danego społeczeństwa. Mamy z nim do czynienia, gdy taka aktywność wystąpi między dzieckiem a dorosłym lub dzieckiem a innym dzieckiem, jeśli te osoby ze względu na wiek bądź stopień rozwoju pozostają w relacji opieki, zależności, władzy. Obejmuje zachowania z kontaktem fizycznym (w tym penetracyjne) oraz bez kontaktu fizycznego, może wtedy przybrać formę seksualizacji, robienia zdjęć lub filmów wideo przedstawiających dzieci o charakterze jednoznacznie seksualnym, zmuszania dzieci do oglądania czynności seksualnych lub wzięcia w nich udziału lub zmuszania dzieci do uprawiania seksu lub angażowania się w czynności seksualne z innymi dziećmi lub dorosłymi. Obejmuje również wyzyskiwanie seksualne dzieci, czyli czerpanie zysku np. z pornografii z udziałem dzieci lub prostytucji dziecięcej. 

grooming (wobec dziecka) – zachowania, których celem jest przygotowanie dziecka do wykorzystywania seksualnego. Obejmuje nawiązanie szczególnej relacji z dzieckiem, często również warunkowanie rodziców i innych dorosłych oraz osłabienie ich czujności, aby myśleli, że relacja z dzieckiem jest normalna i pozytywna.

przemoc rówieśnicza (agresja rówieśnicza, bullying) – gdy dziecko doświadcza różnych form przemocy ze strony rówieśników, bezpośrednio lub z użyciem technologii komunikacyjnych. Ma miejsce wtedy, gdy działanie ma na celu wyrządzenie komuś przykrości lub krzywdy (intencjonalność), ma charakter systematyczny (powtarzalność), a ofiara jest słabsza od sprawcy bądź grupy sprawców. Obejmuje przemoc werbalną (np. przezywanie, dogadywanie, ośmieszanie), relacyjną (np. wykluczenie z grupy, ignorowanie, nastawianie innych przeciwko), fizyczną (np. pobicie, kopanie, popychanie, szarpanie), materialną (np. kradzież, niszczenie przedmiotów) oraz elektroniczną (złośliwy SMS lub e-mail, wpis w mediach społecznościowych, umieszczanie w Internecie zdjęć lub filmów ośmieszających ofiarę), a także przemoc podczas randki ze strony chłopaka/dziewczyny.

• Przestępstwa motywowane seksualnie:

przestępstwo kanoniczne wykorzystywania seksualnego – przestępstwa wykorzystywania seksualnego popełniane przez duchownych lub osoby konsekrowane, którymi są: zmuszanie kogoś, za pomocą przemocy, groźby lub nadużycia władzy, do wykonywania lub poddawania się czynnościom seksualnym; wykonywanie czynności seksualnych z dzieckiem lub osobą bezbronną; produkcję, wystawianie, posiadanie lub dystrybucję (także w wersji elektronicznej) pornografii z udziałem dzieci, a także werbowanie lub nakłanianie dziecka lub osoby bezbronnej do udziału w tworzeniu pornografii popełnione przez duchownych lub osoby zakonne (artykuł 1 §1 z  Vos Estis Lux Mundi).

przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności (art. 197-205 K.K.) – zgwałcenie (art. 197), wykorzystanie seksualne osoby bezradnej lub niepoczytalnej (art. 198), seksualne wykorzystanie zależności (art. 199), seksualne wykorzystanie dziecka (art. 200), uwodzenie dziecka poniżej lat 15 z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego lub sieci telekomunikacyjnej (art. 200a), propagowanie pedofilii (art. 200b), kazirodztwo (art. 201), pornografia (art. 202), zmuszanie do prostytucji (art. 203), czerpanie zysku z cudzego nierządu (art. 204).

• Rejestr sprawców przestępstw na tle seksualnym: 

Rejestr obywateli polskich, którzy dopuścili się przestępstwa z pobudek seksualnych. Składa się z Rejestru publicznego i Rejestru z dostępem ograniczonym.

• Wsparcie pozaparafialne:

Niebieska Linia – szczegółowe informacje na stronie: https://www.niebieskalinia.info/

Procedura „Niebieskie Karty” – jest narzędziem, którego głównym celem jest zapewnienie bezpieczeństwa osobie doznającej przemocy domowej, obejmuje współpracę przedstawicieli różnych instytucji i podmiotów, które są zobowiązane do reagowania w przypadku uzyskania informacji o wystąpieniu przemocy domowej.

• Wsparcie parafialne – m.in. Zespół ds. prewencji i jego zadania:

osoba odpowiedzialna za standardy ochrony dzieci – osoba wyznaczona przez przełożonego danego dzieła duszpasterskiego, danej grupy parafialnej, np. ministrantów, sprawująca nadzór nad prawidłowym stosowaniem standardów ochrony dzieci.

osoba zaufana – osoba wyznaczona przez przełożonego danego dzieła duszpasterskiego, ciesząca się zaufaniem i odpowiednio przygotowana, odpowiedzialna za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach dotyczących przemocy.

osoba odpowiedzialna za interwencję – zarządca placówki (proboszcz) odpowiedzialny za podejmowanie interwencji w przypadku zaistnienia przemocy.

kompetencje miękkie – umiejętności psychospołeczne, np. komunikatywność, asertywność.

konflikt interesów – sytuacja (postrzegana lub rzeczywista), w której powstaje konflikt pomiędzy obowiązkami służbowymi danej osoby a jej prywatnymi interesami, który może mieć wpływ na wykonywanie tych obowiązków. Taki konflikt zazwyczaj wiąże się z przeciwstawnymi zasadami lub potrzebami i może wystąpić, gdy osoba pełni wiele ról.

lojalność środowiskowa – silna lojalność wobec danego środowiska, grupy ludzi, wspólnoty, instytucji, przełożonego itp., która może przyjmować formy pozytywne, np. dochowanie tajemnicy, lub negatywne, np. niereagowanie bądź zaprzeczanie przemocy.

dane osobowe – wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej żyjącej osoby fizycznej, a także poszczególne informacje, które w połączeniu ze sobą mogą prowadzić do zidentyfikowania tożsamości danej osoby. Przykładowe dane osobowe: imię i nazwisko, adres zamieszkania, adres e-mail z imieniem i nazwiskiem, numer dowodu tożsamości, dane o lokalizacji, adres IP, dane przechowywane przez szpital lub lekarza, które mogą jednoznacznie wskazywać tożsamość danej osoby.

wniosek o wgląd w sytuację rodziny – pismo może zostać złożone przez każdą osobę fizyczną i prawną, która chce, aby sąd zbadał aktualną sytuację rodzinną. Wniosek nie podlega żadnej opłacie sądowej, może być złożony w każdej chwili i w przypadku jego odrzucenia przez sąd nie rodzi żadnych negatywnych konsekwencji wobec wnioskodawcy.

Rozdział 2 - Poszczególne standardy

STANDARD 1

Stworzenie i zachowanie bezpiecznego środowiska w parafii.

1. W parafii Trójcy Przenajświętszej w Mielcu został opracowany i wprowadzony w życie wewnętrzny dokument, w którym zawarta jest polityka ochrony przebywających tam dzieci i osób dorosłych zgodnie z obowiązującymi standardami wyznaczonymi zarówno przez dokumenty państwowe (Ustawę o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz innych ustaw z dn. 28 lipca 2023 r. – dw „Ustawa Kamilka”), jak i wskazania wynikające z Wytycznych Kościoła Katolickiego w Polsce.
2. W przygotowaniu wewnętrznego dokumentu uczestniczą zaangażowani świeccy (również przedstawiciele dzieci i młodzieży).
3. W parafii działa Zespół ds. Prewencji oraz wyznaczone są osoby zaufania.
4. Polityka ochrony dotyczy szczegółowych zasad bezpieczeństwa i sposobów ochrony przebywających tam dzieci i bezbronnych dorosłych, czyli:
• rekrutacji personelu i osób zaangażowanych duszpastersko w parafii;
• bezpiecznych relacji pomiędzy dorosłymi zatrudnionymi i pomagającymi duszpastersko w parafii a dziećmi i bezbronnymi dorosłymi;
• bezpiecznych relacji pomiędzy rówieśnikami;
• bezpiecznego korzystania z Internetu i mediów elektronicznych;
• zasady ochrony wizerunku i danych osobowych;
• sposobu reagowania w parafii na przypadki podejrzenia, że dziecko doświadcza przemocy fizycznej, psychicznej czy seksualnej i zasad prowadzenia rejestru interwencji;
• pomocy osobom pokrzywdzonym.
5. Standardy ochrony są dostępne w parafii i podane do publicznej wiadomości (na stronie internetowej – a informacje o zgłoszeniach wywieszone np. w gablocie).

STANDARD 2

Weryfikacja, delegowanie i edukacja kapłanów, osób konsekrowanych i świeckich pracujących z dziećmi i z osobami bezbronnymi w parafii.

1. Obowiązki proboszcza:

• Do proboszcza należy wdrażanie w życie standardów ochrony przed przemocą.
• Za niezastosowanie się do przyjętych standardów odpowiedzialność personalnie ponosi każdorazowy proboszcz parafii (również wobec prawa).
• O każdej osobie zaangażowanej w parafii i mającej kontakt z dziećmi w obszarze związanym z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, świadczeniem porad psychologicznych, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez dzieci, lub z opieką nad nimi proboszcz uzyskuje dane z Rejestru Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym (https://arch-bip. gov.pl/pl/rejestry-i-ewidencje/rejestr-sprawcow-przestepstw-na-tle-seksual-nym/). W przypadku osób mających krótkotrwały kontakt z dzieci, uzyskanie takiej informacji jest zalecane, chociaż nie stanowi to obowiązku prawnego).
• Przed nawiązaniem stosunku pracy lub przed dopuszczeniem osoby do działalności (np. w wolontariacie) związanej z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, poradami psychologicznych, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez dzieci - proboszcz ma obowiązek uzyskania od tej osoby informacji z Krajowego Rejestru Karnego w zakresie przestępstw określonych w XIX k.k. (przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu) i XXV k.k. (przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajowości) oraz w zakresie art. 189a k.k. (handel ludźmi), art. 207 k.k. (znęcanie się nad osobą najbliższą lub pozostającą w stosunku zależności) oraz z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.
• Jeśli parafia zatrudnia firmy z zewnątrz lub udostępnia im pomieszczenia na terenie parafialnym - właściciel firmy musi przedstawić proboszczowi oświadczenie o sprawdzeniu swoich pracowników, którzy wejdą na teren parafii i będą mogli mieć kontakt z dziećmi, w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym.
• Proboszcz parafii powołuje osobę lub Zespół ds. Prewencji. Wskazane jest, aby były to cieszące się zaufaniem osoby świeckie, odpowiednio przeszkolone i kompetentne, które będą wiedziały, jakie działania w danej sytuacji są konieczne. Osoby te ściśle współpracują z proboszczem miejsca, który personalnie ponosi odpowiedzialność za wdrażanie i przestrzeganie standardów oraz za działania interwencyjne. Współpracują również z osobami odpowiedzialnymi w diecezji za prewencję, jak również z delegatem/delegatką ds. ochrony dzieci i młodzieży. Nie mogą być to osoby uwikłane w lojalność środowiskową lub w konflikt interesów. Odpowiadają za wprowadzenie standardów oraz uczestniczą w szkoleniach zgodnie z zasadami wskazanymi przez diecezję, do której parafia należy.
• Proboszcz parafii powołuje osobę (lub osoby) zaufaną, do której należy przyjmowanie zgłoszeń dotyczących nierespektowania w/w standardów. Osoba zaufana nie może na własną rękę podejmować działań służących wyjaśnieniu podejrzeń i zarzutów lub weryfikacji zgłaszanych faktów. Obowiązuje ją zasada poufności. Powinna to być osoba faktycznie budząca zaufanie, posiadająca dw. kompetencje miękkie, predysponujące ją do kontaktu z osobami skrzywdzonymi.
• Osobą odpowiedzialną bezpośrednio za interwencję w przypadku zaistnienia przemocy jest zarządca placówki, w tym wypadku proboszcz parafii. Powinien czynić to we współpracy z wymienionymi wyżej kompetentnymi osobami.
• Wszelka działalność dotycząca ochrony oraz interwencji i pomocy musi być dokumentowana. Wpisów w Rejestrze zdarzeń dokonują osoby bezpośrednio zaangażowane w daną aktywność, ale za bezpieczne przechowywanie notatek odpowiedzialny jest proboszcz. Rejestr prowadzi się zgodnie z zasadami ochrony danych wrażliwych (RODO).

2. Obowiązki pozostałych duszpasterzy dzieci:

• Powinien dbać o właściwą własną dojrzałością emocjonalną, psychiczną, duchową.
• Dobierać wierzące, rzetelne, zweryfikowane i odpowiednio przeszkolone osoby do pełnienia funkcji animatorów, wychowawców itd.
• Organizować działania duszpasterskie w miejscach bezpiecznych.
• Utrzymywać możliwie żywy i transparentny kontakt z rodzicami dzieci.
• Wspierać dzieci w ich rozwoju ku dojrzałości.
• Czuwać nad równym traktowaniem wszystkich dzieci w powierzonej grupie.
• Dbać o respektowanie zasad kultury i szacunku (wobec dzieci i między nimi).
• Dbać o przestrzeganie prawa do nienaruszalności cielesnej i prywatności.
• Dbać o przestrzeganie zasad prywatności i ochrony wizerunku oraz danych osobowych dzieci.

STANDARD 3

Zasady chroniące małoletnich i dorosłych w obszarze duszpasterstwa

1. Zasady chroniące dotyczące dzieci

Dziecko rozwijając się, konstytuuje siebie jako osobę. Potrzebuje do tego opieki, troski, serdeczności, kształcenia i wychowania. Dzieje się to w rodzinie, ale również poprzez relacje z autorytetami oraz wartościami przekazywanymi w środowisku rówieśniczym, oraz szkolnym i wychowawczym. Wszelkie oddziaływanie wychowawcze zawsze musi się dokonywać z poszanowaniem woli rodziców bądź prawnych opiekunów.

Wprawdzie niemożliwe jest stworzenie wyczerpującej listy zachowania niepożądanego, ani też precyzyjne wskazanie ich granic, należy jednak kierować się poniższymi wskazówkami oraz roztropnością i wrażliwością ewangeliczną. Zasady te dotyczą nie tylko relacji dorosły – dziecko, ale również relacji pomiędzy dziećmi.

 Zasady chroniące w kontakcie bezpośrednim:

• Wszystkie spotkania z dziećmi na terenie parafii powinny być organizowane w miejscach oficjalnych, ogólnodostępnych i stosownie do tego przygotowanych.
• Nie można przebywać z dzieckiem sam na sam w warunkach odizolowanych. Jeżeli dobro dziecka wymaga indywidualnego spotkania, nie może się ono odbywać w sekrecie (zalecane powiadomienie rodziców lub przełożonego). Przeprowadzający spotkanie powinien zatroszczyć się o transparentność (np. przeszklone lub uchylone drzwi pomieszczenia, które nie mogą być zamknięte na klucz, obecność innych osób w bezpośrednim pobliżu). Indywidualnych spotkań z dziećmi nie wolno w nieroztropny sposób mnożyć i przedłużać. Spotkania takie nie powinny odbywać się w późnych godzinach wieczornych (po godz. 20.00).
• Dzieci nie mogą przebywać w parafialnych pomieszczeniach mieszkalnych bez opieki rodzica lub opiekuna prawnego. Nie powinny towarzyszyć duszpasterzom w miejscach lub w sprawach niezwiązanych ze sprawowaniem posługi lub formacją.
• Dzieci powinny zawsze pozostawać pod opieką osoby dorosłej. Podczas pełnienia funkcji wychowawczych opiekunowie nie mogą być pod wpływem alkoholu lub substancji psychoaktywnych ani przyjmować ich w obecności dzieci.
• Dzieci na terenie parafii nie mogą przebywać pod wyłączną opieką innego dziecka, chyba że inaczej stanowią regulaminy ruchów duszpasterstwa poza parafialnego, AWM, Młodzi na progu - w tym wypadku stosuje się stosowne standardy w/w grup. Osoby te powinny być przygotowane i posługiwać pod nadzorem dorosłych.
• Dodatkowe spotkania formacyjne (np. przygotowanie do Bierzmowania, rekolekcje) muszą być przeprowadzane w grupie, nigdy indywidualnie.
• Zakazuje się przewożenia dzieci prywatnymi samochodami, zwłaszcza w pojedynkę, bez wiedzy i wyraźnej zgody rodziców lub opiekunów prawnych.
• Niestosowne jest skracanie dystansu z dzieckiem przez przechodzenie na „ty”.
• W prywatne życie dziecka wolno ingerować tylko w takim wymiarze, w jakim wymaga tego konkretny problem.
• W przypadku konieczności podjęcia rozmów o seksualności należy wykazać się delikatnością i roztropnie rozeznać, czy nie jest to rozmowa dla specjalisty.
• W obecności dzieci nie wolno wypowiadać treści i żartów o podtekście seksualnym. Zabronione jest prezentowanie dzieciom (w jakikolwiek sposób i za pomocą jakiegokolwiek urządzenia) treści obscenicznych, pornograficznych, erotycznych lub mających podtekst seksualny, zawierających sceny brutalnej przemocy bądź nieodpowiednich do wieku i wrażliwości odbiorców.
• Nie wolno dotykać dzieci wbrew ich woli ani w sposób nieadekwatny do relacji duszpasterskich lub wychowawczych.
• Niedozwolone jest stosowanie przemocy fizycznej oraz psychicznej, takiej jak: poniżanie, upokarzanie, ośmieszanie, dokuczanie, szykanowane, znęcanie się , zarówno w bezpośrednich kontaktach, jak i za pośrednictwem mediów.
• Każdy przypadek przemocy fizycznej, psychicznej, emocjonalnej czy seksualnej pomiędzy dziećmi wymaga natychmiastowej reakcji ze strony opiekunów.
• Niedopuszczalne robienie zdjęć, filmowanie oraz ich upublicznianie bez zgody małoletnich (lub zgody opiekunów – najlepiej pisemnej (wyjątek: zdjęcia grupowe, związane z publicznym wydarzeniem religijnym: procesje, nabożeństwa).
• Zabrania się częstowania dzieci tytoniem, alkoholem i innymi substancjami psychoaktywnymi, posiadania środków niedozwolonych przez prawo. Nie wolno również tolerować ich posiadania oraz zażywania przez dzieci.
• Niedopuszczalne są nadużycia duchowe (w obszarze spowiedzi, poradnictwa itp.).

Zachowania niedozwolone (jeśli chodzi o „dotyk”):

• pocałunki,
• wszelkie formy okazywania niechcianej czułości (np. niechciane przytulenia),
• mocne i zamykające uściski, uniemożliwiające przerwanie kontaktu,
• sadzanie na kolanach, kładzenie się lub spanie obok,
• klepanie po pośladkach, udach, kolanach, głowie,
• łaskotanie lub mocowanie się w dużej bliskości cielesnej,
• dotykanie piersi, pośladków, genitaliów i ich okolic (choćby przez odzież),
• masaże, ocieranie się,
• seksualizacja i seksizm,
• używanie wulgaryzmów.

Zachowania właściwe (dopuszczalne) w naszym kręgu kulturowym:

• uścisk dłoni lub delikatne objęcie, pocałunki w policzek,
• delikatne poklepanie po ramionach lub plecach jako wyraz akceptacji wsparcia,
• trzymanie się za ręce podczas zabawy, spaceru, dla uspokojenia wzburzenia emocjonalnego,
• siadanie w pobliżu małych dzieci (np. podczas rozmowy z nimi),
• podnoszenie lub trzymanie na rękach małych dzieci (do ok. końca 3 roku życia),
• przytulanie i branie na kolana małych dzieci za zgodą rodziców (w ich obecności),

Zasady ochrony dotyczące spotkań i wyjazdów parafialnych dla małoletnich:

Należy dochować pełnej transparentności w organizowaniu spotkań z dziećmi, tzn.:

• zapoznać rodziców (opiekunów) z harmonogramem przewidywanych spotkań,
• zadbać o pisemną zgodę rodziców na udział dzieci i młodzieży w spotkaniach,
• wszystkie formy zorganizowanego czasu, a w sposób szczególny wypoczynku dzieci powinny być realizowane zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa,
• na wyjazdy grupowe należy uzyskać pisemną zgodę rodziców lub opiekunów prawnych, po uprzednim zapoznaniu ich z ramowym planem działania i zasadami jego organizacji (regulaminem). Podczas wyjazdu rodzice lub opiekunowie prawni mają prawo do kontaktu (np. telefon) ze swoim dzieckiem oraz jego opiekunem,
• podczas wyjazdów parafialnych, opiekunowie nie powinni nocować w tym samym pomieszczeniu co podopieczni. W sytuacji szczególnej, wymagającej od opiekuna pozostania w nocy w pomieszczeniu z wychowankiem, powinien on o tym fakcie zawiadomić inną osobę dorosłą (jeśli to możliwe, rodzica lub opiekuna prawnego). Jeśli wyjazd przewiduje noclegi zbiorowe, organizator zawiera informację na ten temat w regulaminie. Szczególnie zadbać należy o wszelaką ochronę dzieci w toaletach, łazienkach, przebieralniach czy szatniach.
• wyraźnie określić zasady odbioru dzieci po zakończonym spotkaniu (wyjeździe),
• ustalić zasady komunikacji elektronicznej z dziećmi.

Zasady ochrony dotyczące korzystania z mediów parafialnych (m.in.: Internet):

• Parafia, która zapewnia dzieciom dostęp do Internetu, stara się wdrożyć stosowne środki bezpieczeństwa uniemożliwiające dostęp do treści stanowiących zagrożenie dla ich prawidłowego rozwoju.
• Na urządzeniach umożliwiających dostęp do Internetu powinno być zainstalowane i aktualizowane oprogramowanie filtrujące treści, zaś korzystanie z Internetu powinno być monitorowane przez wyznaczoną osobę przynajmniej w sposób umożliwiający ustalenie, kto, kiedy i z jakich treści korzystał (np. indywidualne konta dla wszystkich użytkowników).

2. Zasady chroniące wszystkich (dotyczące również dorosłych).

• Sakrament pokuty i pojednania, a także spotkania związane z towarzyszeniem duchowym powinny odbywać się w miejscach do tego wyznaczonych (konfesjonał lub miejsce osobne, ale widoczne). Jeśli nie można zachować tej zasady (np. w czasie wakacji, pielgrzymki czy przy spowiedzi chorego / z niepełnosprawnością), należy zadbać o to, by spowiednik i penitent byli dostępni (drzwi pomieszczenia nie mogą być zamknięte na klucz) lub widoczni dla innych osób (np. przeszklenia w drzwiach, uchylone drzwi do pomieszczenia). Niedopuszczalne jest spowiadanie lub dw. rozmowy duchowe w pokojach prywatnych.
• Podczas Mszy świętych o uzdrowienie połączonych z modlitwą wstawienniczą należy zadbać o to, aby modlitwa taka odbywała się przy głównym ołtarzu, w miejscach godnych, widocznych, centralnych (nie w przyciemnionych).
• Zaleca się, aby odwiedziny chorych (księża, szafarze i wolontariusze) odbywały się w obecności osób trzecich (z rodziny, z sąsiedztwa, osoby posługującej w parafii).
• Do udziału w wizytach duszpasterskich (kolęda) należy zapraszać tylko takie osoby (służba liturgiczną), które wykazują się odpowiednią dojrzałością (np. dyskrecja).
• Zobowiązania i obietnice księdza, pracownika lub osoby posługującej w parafii, zwłaszcza te, za które uiszczono wynagrodzenie, powinny być udokumentowane w formie pisemnej, a kopia przekazana beneficjentowi.

STANDARD 4

Sposób reagowania na oskarżenia lub niewłaściwe zachowania.

1. Każda informacja o niewłaściwym zachowaniu powinna być traktowana poważnie, gdyż jest działaniem prewencyjnym.
2. W przypadkach przemocy fizycznej bądź seksualnej, gdy sprawcą jest osoba dorosła lub dziecko, należy zgłosić ten fakt zgodnie z prawem do organów ścigania oraz do delegata właściwej instytucji kościelnej.
3. Gdy sprawa dotyczy niewłaściwego zachowania osób świeckich zatrudnionych w parafii bądź wolontariuszy, sprawę należy zbadać i podjąć adekwatne kroki. Należy każdorazowo przeprowadzić z nią rozmowę wyjaśniającą sytuację. Można też okresowo lub na stałe wycofać ją z pracy duszpasterskiej.
4. Jeśli niewłaściwe zachowanie dotyczy dziecka, należy o tym zawiadomić jego rodziców i wraz z nimi podjąć odpowiednie działania.
5. Jeśli sprawa dotyczy niewłaściwych zachowania dzieci wobec siebie nawzajem, należy niezwłocznie zawiadomić rodziców dzieci i wraz z nimi podjąć działania.
6. Osoba odpowiedzialna za przyjmowanie zgłoszeń współpracuje z proboszczem i wyznaczonym przez Biskupa delegatem diecezjalnym.
7. Jeśli osoba dorosła zaangażowana w pracę duszpasterską, dowie się od dziecka, że doświadcza ono przemocy, automatycznie ma obowiązek zastosowania się do art. 304 k.p.k. informującego: każdy, kto dowie się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, ma społeczny obowiązek zawiadomić prokuratora lub policję.

STANDARD 5

Zapewnienie opieki i wsparcia osobom skrzywdzonym

1. Każda osoba, która mówi o doświadczonej przez siebie krzywdzie, winna zostać przyjęta z szacunkiem i uważnie wysłuchana.
2. Troska wobec osoby skrzywdzonej (jej bliskich) polega zwłaszcza na życzliwym wysłuchaniu i pomocy w odbudowaniu jej więzi z Bogiem i zaufania do Kościoła. Organizowana jest w porozumieniu z diecezjalnym duszpasterzem pomocy duchowej osobom skrzywdzonym.
3. Osoba skrzywdzona powinna otrzymać informację o możliwych formach pomocy, z której może skorzystać na terenie parafii lub poza nią (np. diecezja, terapia - koszty).
4. Jeśli osobą skrzywdzoną jest dziecko, pomoc powinna otrzymać również jego rodzina
5. Jeśli osoba skrzywdzona należała do jakiejś grupy parafialnej, również inni uczestnicy tej grupy powinni otrzymać pomoc duszpasterską i ewentualnie psychologiczną.
6. W sytuacji, gdy wskazanym jako sprawca będzie kapłan lub inna osoba zaangażowana w parafii, należy jak najszybciej zapewnić bezpieczeństwo osobie skrzywdzonej m.in. przez niedopuszczanie do niej osoby wskazanej lub podejrzanej o krzywdę.
7. Jeśli zgłoszenie dotyczy przestępstwa określonego w prawie karnym i/lub kanonicznym, osoba przyjmująca zgłoszenie postępuje zgodnie z procedurami zawartymi w Wytycznych KEP.
8. Jeśli zgłoszenie dotyczy innej krzywdy czy niewłaściwego zachowania, osoba zgłaszająca (i rodzina) otrzymuje informację o podjętych w tej sprawie działaniach.
9. Parafianie powinni być we właściwy sposób poinformowani o tym, co się wydarzyło. Należy przy tym zachować zasadę ochrony dobrego imienia osoby skrzywdzonej.
10.  Wszelkie działania i uzyskane informacje objęte są zasadą poufności, ale osoby skrzywdzonej nie można zobowiązywać do zachowania tajemnicy.

STANDARD 6

Sposób postępowania z oskarżonymi o wykorzystanie seksualne i przemoc

1. Do parafii mogą należeć osoby, które są oskarżone o różne przestępstwa bądź mają wyrok w zawieszeniu, lub wróciły do środowiska po odbytym wyroku. Nie powinny one pracować z dziećmi, natomiast powinny zostać objęte pomocą duszpasterską.

1. W sytuacji, gdy oskarżonym jest dziecko, należy współpracować z jego rodzicami lub opiekunami prawnymi w takim zakresie, w jakim jest to możliwe i potrzebne.
2. W sytuacji, gdy osobą oskarżoną jest kapłan lub osoba konsekrowana, należy zastosować się do wskazań uzyskanych od biskupa miejsca lub przełożonych. Wobec takiej osoby powzięte zostają kroki przewidziane przez Wytyczne KEP.
3. Gdy osobą oskarżoną jest świecki pracownik lub wolontariusz parafialny, należy odsunąć taką osobę od podejmowanej pracy na czas wyjaśnienia sprawy lub do czasu decyzji prokuratury oraz objąć ją opieką duszpasterską.
4. W procesie wyjaśniania sprawy oraz w podawaniu informacji należy również zadbać o zachowanie ochrony dobrego imienia domniemanego sprawcy.
5. W przypadku zaistnienia fałszywego oskarżenia, jeśli zarzuty nie potwierdzą się, a oskarżenie znane było osobom postronnym, należy przekazać im informację o niewinności oskarżonego w formie komunikatu biskupa miejsca lub delegata.

STANDARD 7

Edukacja dzieci oraz osób bezbronnych w ochronie swoich granic.

Zapobieganie sytuacjom sprzyjającym wykorzystaniu odbywa się przede wszystkim poprzez kształtowanie świadomości dzieci. W parafii istnieje możliwość zadbania o taką edukację. Szkolenia, np. w konwencji warsztatów, powinny prowadzić osoby odpowiednio do tego przygotowane. Powinny one obejmować formację dzieci do reagowania poprzez asertywne zachowanie oraz informowanie odpowiednich osób dorosłych w sytuacjach, w których są świadkami lub doświadczają od dorosłych albo innych dzieci jakiejkolwiek krzywdy (fizycznej, seksualnej, słownej, psychicznej, emocjonalnej itd.), wśród nich mogą być np.:

• zbyt intensywne dążenie do osobistego kontaktu,
• nadmierne i indywidualne obdarowywanie prezentami; formy faworyzowania,
• okazywanie niechcianej czułości,
• przekraczanie granic nienaruszalności cielesnej,
• prowokacja i wciąganie w sytuacje dwuznaczne,
• próby nawiązywania kontaktu w miejscach odosobnionych,
• epatowanie nagością oraz zapraszanie samego/ej, do miejsc takich jak np. sauna,
• prezentowanie nieodpowiednich i wulgarnych treści (zwłaszcza materiałów o charakterze erotycznym, pornograficznym, obrazujących przemoc),
• proponowanie, używanie alkoholu lub środków psychoaktywnych itp.,
• brak empatii i wrażliwości na potrzeby dzieci,
• pozostawianie dzieci bez opieki.

STANDARD 8

Szkolenie i stałe wsparcie dla osób zajmujących się profilaktyką

Ochrona przed krzywdzeniem wpisana jest w misję Kościoła katolickiego powierzoną mu przez Boga. Dlatego każdy – przełożony w Kościele, osoby uczestniczące w jego misji przez pracę i zaangażowanie duszpasterskie czy pracę z dziećmi i osobami bezbronnymi – powinien posiadać potrzebną wiedzę na temat ochrony dzieci i osób bezbronnych przed przemocą i dzielić się nią z rodzicami i dziećmi.

Zakres szkoleń w temacie ochrony dzieci i osób bezbronnych oraz kto je prowadzi:

1. Na początku podjęcia obowiązków wszyscy pracownicy i wolontariusze w parafii otrzymują potrzebną im wiedzę o standardach przyjętych i obowiązujących w parafii (kodeksie zachowania, procedurach związanych z interwencją i zgłoszeniem). Szkolenie prowadzi osoba odpowiedzialna w parafii za prewencję + dokumenty).
2. Pracownicy i wolontariusze pełniący funkcje wychowawcze lub formacyjne dodatkowo otrzymują potrzebną wiedzę dotyczącą (np. e-prelekcje, konferencje):
   • rodzajów przemocy (w tym przemocy rówieśniczej);
   • rozpoznawania oznak przemocy (w tym wykorzystania seksualnego);
   • strategii działania sprawców przemocy (w tym przemocy seksualnej);
   • rozmowy z dzieckiem/nastolatkiem/osobą bezbronną na temat krzywdy;
   • rozmowy z dorosłymi (gdy pracują z grupą dorosłych) dotyczącą przemocy;
   • zagrożeń i ochrony przed szkodliwymi treściami w Internecie;
   • innych zaleceń obowiązujących w danej placówce/miejscu
3. Każda osoba pracująca z dziećmi i osobami bezbronnymi powinna otrzymać stosowne zaświadczenie o udziale w szkoleniu.
4. Każda osoba pracująca z dziećmi i osobami bezbronnymi co kilka lat uczestniczy w szkoleniu z zakresu prewencji. Treść tych szkoleń przygotowana jest przez osobę odpowiedzialną w diecezji za prewencję.
5. Szkolenia prowadzą odpowiednio przygotowane oraz kompetentne w dziedzinie ochrony dzieci i osób bezbronnych osoby, które są delegowane przez diecezję.
6. Osoby odpowiedzialne za prewencję w parafii poza wiedzą z pkt 1 i 2 powinny mieć także wiedzę na temat:
   • budowania systemu prewencji zgodnego z wymogami Kościoła i ustaw państwowych ( „Ustawa Kamilka” i Krajowy Plan Przeciwdziałania Przestępstwom Przeciwko Wolności Seksualnej i Obyczajności na Szkodę Małoletnich na lata 2023-2026 oraz Wytyczne KEP o prewencji);
   • podstawowych procedur kanonicznych i przewidzianych przez Kodeks karny;
   • czynników ryzyka i czynników ochronnych;
   • funkcjonowania w środowisku lokalnym placówek pomocowych;
   • procedur ustalonych dla danej parafii.
7. Za szkolenie tych osób odpowiada osoba odpowiedzialna za prewencję w diecezji. Szkolenie prowadzą posiadający kompetencje potwierdzone stosownym dokumentem.
8. Osoby odpowiedzialne za prewencję w danej parafii uczestniczą raz w roku w spotkaniu odpowiedzialnych za prewencję w danej diecezji.

STANDARD 9

Zapewnienie skuteczności, jakości i ciągłości działań w zakresie prewencji.

1. Dokument zawierający standardy ochrony dzieci i osób bezbronnych w parafii aktualizowany będzie najpóźniej co 3 lata.
2. Ewaluacja dokumentu dokonywana jest przez osobę odpowiedzialną za prewencję we współpracy z Proboszczem i osobami wyznaczonymi przez niego, a następnie konsultowana z osobami zaangażowanymi w duszpasterstwo parafialne (również małoletnimi). Ostatecznie zatwierdzana przez osobę odpowiedzialną w/s w diecezji.